خلاقیت در کودکان ارتباط مستقیمی با کنجکاوی و قوه تخیل آنها دارد، اگر فرزندتان مدام سوال‌های عجیب و غریب از شما می‌پرسد و کنجکاو است، نشان‌دهنده خلاقیت نهان در درون او است. خلاقیت استعداد نیست، بلکه نوعی مهارت است که در صورتی که سرکوب نشود از کودکی در فرزند شما شکل می‌گیرد. خلاقیت نهفته در درون فرزندانتان با کمک شما و معلمانش شکوفا می‌شود. تنها کافیست که شما این خلاقیت را در درون او کشف کرده و پرورش دهید. برای پرورش خلاقیت کودکان خود و راههای تقویت آن با ما در این مقاله همراه باشید.
راههای پرورش خلاقیت کودکان
پرورش خلاقیت کودکان به محیط رشد و والدین او بستگی دارد. این بدین معناست که اگر پدر و مادر فرزندان خود را در این راه حمایت کرده و به او انگیزه دهند، خلاقیت در روح کودک شکوفا می‌شود. اما والدین چگونه می‌توانند در افزایش خلاقیت فرزندشان نقش داشته باشند؟ در ادامه با راههای پرورش خلاقیت کودکان آشنا می‌شویم:
-
کامل کردن الگوهای ناقص
فرزندان خود را در معرض انجام کارهای ناقص و نیمه تمام قرار دهید. برای این کار می‌توانید از اسباب‌بازی‌های مخصوصی که به صورت ناقص ساخته شده‌اند و کامل کردن آن برعهده کودک است، استفاده کنید و یا قصه‌ای ناتمام را برای کودتان تعریف کنید و از او بخواهید که ادامه آن را با قوه تخیل خود ادامه دهد. همانطور که گفتیم استفاده از قوه تخیل با خلاقیت کودکان رابطه مستقیم داشته و در تقویت آن بسیار مؤثر است.
-
اجازه دهید دست به نقاشی شوند
کودکان از همان دوران کودکی به نقاشی علاقه دارند و یکی از مهم‌ترین سرگرمی‌های آنها محسوب می‌شود. نقاشی روح خلاق فرزند شما را فعال می‌کند. برای اینکه در این راه او را تشویق کنید، دفتر نقاشی و مداد رنگی برای او تهیه کنید. این کار باعث می‌شود که فرزند شما انگیزه‌ای برای نقاشی کشیدن پیدا کند.
از نقاشی‌هایش تعریف و تمجید کنید، به هیچ عنوان نقاشی او را اصلاح نکنید. برای تشویق او همچنین می‌توانید نقاشی‌هایش را روی دیوار و یا درب یخچال بچسبانید، این کار شما باعث می‌شود تا فرزندتان احساس کند که برای او و هنرش ارزش قائل هستید.
-
اختصاص محیطی برای کثیف‌کاری
مکانی را برای فرزندتان اختصاص دهید که با خیالی آسوده در آن بتواند کثیف‌کاری کنند. خاک رس در اختیارشان قرار داده و اجازه دهید خودشان با استفاده از آن چیزی را خلق کنند، قسمتی از دیوار اتاقشان را با مقوا بپوشانید، مداد شمعی و رنگ‌های انگشتی برایشان تهیه کنید و اجازه دهید به راحتی بتوانند به لباس‌ها و دیوارهای اتاقشان کشیده و آنها را رنگ‌آمیزی کنند. سرکوب نکردن نقش مهمی در رشد خلاقیت کودکان دارد.
-
کاهش ترس از شکست
این مورد درباره بزرگسالان نیز صدق می‌کند، همانطور که شما ممکن است برای ترس از شکست خوردن از انجام کاری منصرف شوید، کودکان نیز به دلیل ترس از شکست، افکار خلاقانه خود را بروز نمی‌دهند. برای جلوگیری از این مشکل به آنها این اطمینان را بدهید که شکست مقدمه پیروزی است و تا شکست را تجربه نکنیم به موفقیت نمی‌رسیم.
برای این کار می‌توانید از اشتباهاتی که خودتان مرتکب آنها شده‌اید، برایشان تعریف کنید تا از اشتباه کردن نهراسند و درک کنند که امری طبیعی و عادی است و برای هر شخصی ممکن است اتفاق بیافتد.
-
مشارکت با کودک در بازی
تلاش کنید تا زمانی از روز خود را به بازی با کودکتان اختصاص دهید و نقشی از بازی او را به عهده بگیرید. به فرزند خود اجازه دهید که دنیای ساختگی خود را آنطور که دوست دارد مدیریت کند. رهبر این بازی کودک شما است پس به حرف‌های او در حین بازی گوش دهید. کودکان از بازی با والدین خود بسیار لذت می‌برند و هوش خلاق آنها تقویت می‌شود.
-
بازی با کلمات
بازی با کلمات باعث می‌شود ذهن فرزند شما فعال شده و خلاقیت در آن تقویت شود. از او بخواهید تا هم‌خانواده، متضاد و مترادف کلمه‌ای را پیدا کند، دو تصویر مشابه با کمی اختلاف تهیه کنید و از فرزند خود بخواهید که تشابه این ۲ تصویر و اختلاف‌هایشان را حدس بزند. همچنین می‌توانید داستانی را شروع کرده و هرکدام از اعضای خانواده قسمتی از آن را ادامه دهد تا به پایان برسد. هرچه داستان هیجان‌انگیزتر، علاقه به ادامه آن در کودک شما بیشتر می‌شود. همه این موارد به بهبود خلاقیت کودکان کمک خواهد کرد.
-
کاهش تماشای برنامه‌های تلویزیون
منع کردن کودکان از تماشای تلویزیون و یا بازی‌های رایانه‌ای تقریباً کاری نشدنی است، اما می‌توانید با اختصاص دادن زمانی خاص، میزان ارتباط فرزندتان را با این وسایل کنترل کنید. این وسایل نه تنها از رشد خلاقیت کودکان جلوگیری می‌کند بلکه عوارض جسمی از جمله چاقی را نیز برای آنها به همراه دارد.
این مطلب را هم بخوانید: راه های تقویت حافظه
-
مقایسه ممنوع
هر انسانی در دنیا با سلیقه‌ها و علایق منحصر به فرد خود به دنیا می‌آید. برای تربیت و یا تنبیه فرزند خود به هیچ عنوان او را با دیگر هم‌سالانش مقایسه نکنید. احساس حقارت چراغ‌های خلاقیت را در کودک شما خاموش خواهد کرد.
-
همراهی با دوست خیالی
همه کودکان به دلیل قوه تخیل بالا در دوران کودکی خود یک دوست خیالی دارند. برخلاف تفکر برخی از والدین این اتفاق باعث رشد خلاقیت کودکان می‌شود. تلاش کنید تا با دوستان خیالی او صحبت کنید، حتی زمانی که دوست خیالی او حضور ندارد سراغش را بگیرید. تا زمانی که در این دنیای تخیلی خطری فرزندتان را تهدید نمی‌کند او را همراهی کنید.
-
فراهم کردن آزمایشگاهی برای تجربیات
به کودکان خود اجازه دهید تا همه‌چیز را لمس کنند، کودکانی که مدام از سوی والدین به دلیل لمس اشیا سرزنش می‌شوند توانایی لازم جهت رشد خلاقیت و اختراع را از دست می‌دهند. به آنها این اختیار را بدهید که وسایل و لوازم بی‌خطر خانه را لمس کنند. کودکان به آشپزی علاقه دارند، می توانید از آنها در ترکیب مواد کمک بخواهید و یا اجازه دهید با وسایل آشپزخانه بازی کنند. با این کار آزمایشگاهی جادویی را برای او و پرورش خلاقیتش فراهم می‌کنید.
-
گردش و تفریح
کودکان خود را به طبیعت ببرید، از موزه‌ها و نمایشگاه‌های مختلف دیدن کنید، سعی کنید تا جایی که می توانید با آنها تعامل داشته باشید.
اجازه دهید تا با پیرامون اطراف خود ارتباط برقرار کرده و آنها را شناسایی کند. طبیعت حس کنجکاوی و در نتیجه خلاقیت کودکان را افزایش می‌دهد. تلاش کنید تا در هنگام بازگشت از طبیعت و برای رفتن به خانه، مسیرهای مختلفی را تجربه کنید و همیشه از یک مسیر خاص نروید. این کار باعث می‌شود که فرزند شما بیاموزد که برای رسیدن به هدف، تنها یک راه وجود ندارد.
مسئولیت خلاقیت کودکان
مسئولیت پرورش خلاقیت و تربیت کودکان برعهده والدین آن کودک است. مگر در شرایطی خاص، که پدر و مادر کودک نمی‌دانند که چه راهی غلط و چه راهی درست است، که در این حالت بایستی به مشاوران متخصص در این حوزه مراجعه کنند، زیرا ممکن است تکرار یک اشتباه در تربیت فرزند باعث ایجاد آسیب‌های روحی در کودک شود که جبران‌ناپذیر است. همچنین در تمامی روش‌های گفته شده والدین باید محدودیت‌هایی را برای فرزند خود برقرار کنند و به آنها بیاموزند که این محدودیت‌ها برای محافظت از آنها است.
ما به عنوان والدین کودک همانطور که وظیفه داریم تا نیاز او به خوراک و پوشاک را تأمین کنیم، وظیفه داریم تا به پرورش و رشد خلاقیت او نیز اهمیت دهیم و فرزندی خلاق و مبتکر را تربیت کنیم.
