شاید تاکنون اصطلاح مراقبه معنوی را نشنیده باشید؛ اگر برای شما هم تازگی دارد که مراقبه معنوی چیست و چه تفاوتی با مدیتیشن دارد، این مطلب را مطالعه کنید.
به طور کلی ما به کمک مراقبه می‌توانیم آرامش جسمی و ذهنی خود را بازیابیم. مراقبه در شکل‌های مختلف و در بیشتر ادیان و مکتب‌های بشری، مدح شده است. گرچه ممکن است به طور رایج آن را به عنوان مدیتیشن بشناسیم. اما مراقبه معنوی چیست؟ با مدنویس همراه باشید تا توضیح دهیم.
مراقبه معنوی چیست؟
مراقبه معنوی به انگلیسی Spiritual meditation برای دور کردن استرس و به دست آوردن آرامش استفاده می‌شود. اما اینکه رویکرد هر مکتبی، نسبت به آن چه باشد را بایستی بررسی کرد. به طور مثال نماز خواندن در اسلام را می‌توان نوعی مراقبه معنوی دانست. برای مطالعه بیشتر درباره این حوزه، می‌توانید کتاب مدیتیشن اثر ویل جانسون را بخوانید.
مشاهده اطلاعات کتاب در دیجی کالا
ادیان یا سنت‌های موجود در سراسر جهان، مراقبه معنوی را راه اتصالی برای رسیدن به خدا، الله یا کائنات می‌دانند. چند نمونه از مراقبه معنوی در ادیان و سنت‌های اصلی مذهبی در جهان را در ادامه می‌خوانیم:
- ذکر صوفیانه یا ذکر خدا
- اعمال کابالیستی یهودیت
- مراقبه متا در بودیسم
- مراقبه زازن در ذن
- مدیتیشن هندو جاپا مالا و مانترا
- دعای تفکر مسیحی
اما ببینیم از نظر متخصصین این حوزه، تعریف مراقبه معنوی چیست؟ جن آلیکو، مربی معتبر مدیتیشن، می‌گوید:
« مراقبه معنوی، مراقبه ای است که شما با میل به ارتباط با نیروی برتر، کائنات، خود بالاتر یا خدا آن را انجام می‌دهید. این نوع از مراقبه با هدف ایجاد درکی عمیق از ارتباط با یک قدرت برتر به کار می‌رود. و برخلاف سایر انواع مراقبه، فقط به بُعد جسمانی و رسیدن به آرامش نمی‌پردازد.»
پس اگر به طور خلاصه بخواهیم بگوییم که مراقبه معنوی چیست، باید گفت اتصال به چیزی بالاتر از خودمان؛ در مراقبه معنوی عنصر معنویت از ارتباط با روح افراد شکل می‌گیرد.
مزایای مراقبه معنوی چیست؟
در بیشتر تحقیقات و مطالعات انجام شده در این حوزه، بیشتر به ابعاد جسمانی تاثیرات مراقبه پرداخته شده است. در حالیکه که اثرات معنوی آن نیز قابل توجه است. بدیهی است که چنین مطالعاتی نمی‌توان جنبه علمی به خود بگیرد؛ چراکه معنویت به راحتی قابل اندازه‌گیری نیست. با این وجود، در ژانر ادبیات علمی به اینکه مزایای مراقبه معنوی چیست پرداخته شده است.
شما در هنگام انجام مراقبه معنوی در عین اینکه استرس ناسالم خود را کاهش می‌دهید، احساس تعلق قوی می‌کنید. اهداف مهم زندگی شما واضح‌تر می‌شوند و حس پذیرش بیشتری نسبت به وقایع زندگی خود پیدا می‌کنید. افزایش عزت نفس، اعتماد به نفس و خلاقیت، از جمله مزایای مراقبه معنوی به شمار می‌آیند.
برای یادگیری این مهارت، این محصول را از دیجی کالا بخر!
از طرفی دیگر، این نوع مراقبه، مزایای سلامتی نیز برای شما به همراه دارد. طی مطالعاتی که در سال ۲۰۲۰ روی موضوع مراقبه معنوی انجام شد، این نتیجه به دست آمد که مدیتیشن از نوع معنوی، می‌تواند یک درمان مکمل تاثیرگذار برای بیماری‌هایی همچون افسردگی، اضطراب، فشار و دردهای روحی و جسمی باشد. همچنین اختلالات مصرف مواد افیونی، متاآمفتامین و امثالهم، می‌توانند از طریق مراقبه معنوی کنترل شوند.
در یکی از مطالب قبلی مجله مدنویس به تاثیرات مدیتیشن برای کودکان اشاره کردیم. یک تحقیقی که سال ۲۰۱۹ انجام شد، نشان داد که مراقبه معنوی می‌تواند نقش حمایتی برای کودکانی داشته باشد که دسترسی مناسبی به مراقبت‌های پزشکی یا روانی ندارند. در یک جمله، در پاسخ به سوال مزایای مراقبه معنوی چیست می‌توان گفت، احساس سعادت و خوشبختی در زندگی و به وجود آمدن اعتماد به نفس.
در حین مراقبه معنوی چه اتفاقی می‌افتد؟
مراقبه معنوی تجربه‌ای کاملاً شخصی است. به همین خاطر نمی‌شود به طور دقیق توضیح داد که تجربه قطعی طی مراقبه معنوی چیست؛ اما طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ به لیستی از مواردی رسیده‌اند که به طور مشترک برای بسیار از افراد طی یک مراقبه عمیق رخ می‌دهد:
- احساس جدایی از دنیا یا جذب شدید به انرژی
- تجربه دیدن یک رویا یا شنیدن صداهایی ماورایی
- احساس یک خود بالاتر در کنار فرد یا یک حضور معنوی
- تجربه حس تعالی یا حسی برتر از خود
کیفیت تجربه معنوی یک مراقبه تا حد زیادی به تمرین و سطح عمیق بودن ارتباط شما برمی‌گردد. به همین خاطر لیست بالا به هیچ وجه نباید مرجعی برای صحیح یا ناصحیح بودن مراقبه معنوی شما قرار بگیرد. فرقی نمی‌کند حین مدیتیشن احساس اتصال به چیزی عمیق‌تر داشته باشید یا چیزی حس نکنید. سعی کنید از خودتان انتظارات غیر واقع‌بینانه نداشته باشید.
نحوه انجام مراقبه معنوی چیست؟
شاید نتوان هیچ الگوی مشخصی برای انجام مراقبه معنوی تعیین کرد. اما مراحلی که در ادامه می‌آید، ممکن است برای بسیاری، موثر واقع شود.
- دست راست خود را روی قلب خود قرار دهید و دست چپ را زیر ناف بگذارید.
- چشمان خود را ببندید و خوب به صداهای اطراف گوش دهید.
برای خرید چشم بند مدیتیشن اینجا کلیک کنید
- تنفس خود را منظم کنید از بینی دم و بازدم را انجام دهید.
- سعی کنید با نفس خود ارتباط برقرار کنید. به صدای آن گوش دهید. همانطور که قفسه سینه شما با نفس کشیدن بالا و پایین می‌رود، آن را احساس کنید.
- در درون خود، نوری تصور کنید. گرما و روشنایی آن را تصویر کنید. این نور درون شماست.
- وقتی با این نور احساس راحتی پیدا کردید، آن را دنبال کنید که از بدن شما خارج می‌شود و به آسمان حرکت می‌کند. احساس کنید که همراه آن از بین ابرها و به آسمان حرکت می‌کنید.
- به خود این امکان را بدهید که در این فضای بهشت مانند احساس امنیت داشته باشید. تا هر زمان که دوست دارید در این حالت زمان بگذرانید.
- هر وقت آماده شدید، همراه با نور به درون خود برگردید.
- کم کم و با تکان انگشتان دست و پا، جسم خود را احساس کنید.
- دوباره به صدای نفس‌های خود فرا دهید و به اطراف توجه کنید.
- به آرامی چشمان خود را باز کرده و برای اتمام مراقبه معنوی خود آماده شوید.
با این مقاله تا حد زیادی آموختیم که مراقبه معنوی چیست. اما واقعیت این است که شما باید رابطه خاص خود را با مدیتیشن برقرار کنید و تجربه فردی از آن داشته باشید. تعریف شما از مراقبه معنوی چیست؟ شما چه روشی را برای انجام مراقبه در پیش می‌گیرید؟
