شاید این تصور از ذهن شما هم گذشته باشد که آیا من هم می‌توانم مانند مخترعان بزرگ ایده جدیدی را طراحی کنم؟ نکته جالب همین جا است که بیشتر افراد فکر می‌کنند داشتن تفکر خلاق مخصوص افراد خاصی است. اما اینگونه نبوده و همه ما می‌توانیم با انجام تمریناتی ساده این ویژگی را در خود تقویت کنیم. به همین منظور در این مطلب سعی داریم تا به تعریف تفکر خلاق و مهارت‌های پرورش آن بپردازیم. شما نیز اگر علاقه‌مند به داشتن تفکر خلاق و ایده‌پرداز هستید در ادامه با ما همراه باشید.
تعریف تفکر خلاق چیست؟
تعریف تفکر خلاق را می‌توان به این صورت بیان کرد که، به بررسی و حل اتفاقی به روشی جدید و با استفاده از دید متفاوتی که سایر افراد از آن بهره نمی‌برند، گفته می‌شود و افراد دارای تفکر خلاق معمولاً به دنبال روشی نو و تازه برای حل مسائل و مواجه شدن با چالش‌ها هستند. اگر قدرت تصمیم‌گیری و مهارت حل مسئله باهم ترکیب شوند به ویژگی تفکر خلاق می‌رسیم.
انواع تفکر خلاق
خلاقیت از نوع هنری
یکی از خلاقیت‌های هنری داشتن تفکر خلاق در موسیقی است. همانطور که می‌دانید میلیون‌ها نُت در سراسر جهان توسط موسیقیدانان نوشته می‌شود که هیچ‌کدام شبیه به یکدیگر نبوده و از هم متفاوت هستند. داشتن تفکر خلاق در آهنگسازها کمک می‌کند که بتوانند نُت‌های مختلف را باهم ترکیب کرده و صدای زیبا تولید کنند. شما لازم نیست حتماً یک هنرمند موسیقیدان باشید تا اثری هنری را به وجود بیاورید و طبق تعریف تفکر خلاق چیزی نو ابداع کنید. بلکه می‌توانید از جایی که کار می‌کنید شروع کرده و خلاقیت هنری را از درون خود بروز دهید. به عنوان مثال نوشتن متنی خلاقانه برای پوستر تبلیغاتی شرکتی که برای آن کار می‌کنید می‌تواند نوعی تفکر خلاقانه باشد.
خلاقیت از نوع تجسمی
خلاقیت از نوع تجسمی همانطور که از نامش پیداست در تصویر خود را نشان می‌دهد. این نوع تفکر خلاق در رشته‌هایی مانند نقاشی، مجسمه‌سازی و عکاسی دیده می‌شود که از این طریق افراد آثار زیبا و خلاقانه‌ای را تولید می‌کنند.
برترین ابزار و ملزومات هنرهای تجسمی را مشاهده کنید
خلاقیت از نوع کلامی
در این نوع از خلاقیت، توانایی و خلاقیت فرد در تولید کلمه‌ها در قالب جمله و شعر است. نوشتن هرگونه نوشته‌ای که تا قبل از آن وجود نداشته است به نوعی خلاقیت کلامی نامیده می‌شود. نویسنده‌ها و شاعران از جمله افرادی هستند که خلاقیت کلامی دارند.
خلاقیت از نوع حرکتی
خلاقیت از نوع حرکتی را طبق تعریف تفکر خلاق می‌توان به خلاقیت در استفاده از زبان بدن اختصاص داد. استفاده از زبان بدن بیشتر در مربیان و بازیگران تئاترهای مختلف دیده می‌شود. این افراد با استفاده خلاقانه از زبان بدن خود به بهترین شکل ممکن پیام خود را به مخاطب‌شان می‌رسانند.
خلاقیت از نوع ابداع
این نوع خلاقیت به ابداع و خلق هر چیزی که برای استفاده و راحت‌تر کردن زندگی انسان‌ها ساخته می‌شود گفته می‌شود. مانند ماشین، یخچال و هرآنچه که اگر نگاهی به اطراف خود بیندازید یکی از آن‌ها را می‌بینید. برای مثال فردی که برای اولین بار ماشین لباسشویی را برای خلاص کردن ما از شستن لباس‌ها با دست نجات داد، ذهن خلاقی برای ابداع این دستگاه داشته است.
مهارت‌های پرورش تفکر خلاق
افزایش علم و دانش
هرچه علم و دانش افراد در مسائل مختلف افزایش یابد ذهن انسان بیشتر علاقه به پرورش افکار خلاقانه می‌کند. سعی کنید در هنگام یادگیری دانشی از همه مسائل دنیا بهره ببرید. از سیاست گرفته تا طبیعت بی‌کران هستی. وقتی درباره موضوعی در حال آموزش هستید به دنبال راهی برای استفاده از دانش خود در حوزه و صنعتی باشید. از افراد دارای دانش و اطلاعات کافی سوال بپرسید. به یاد داشته باشید که دانستن عیب نیست، ندانستن عیب است. همیشه ذهن خود را به طرح سوالات مختلف عادت دهید. تنها در این صورت است که افکار خلاقانه در ذهن شما پرورش می‌یابند.
افزایش سرانه مطالعه
هیچ فردی از لحاظ دانش کامل نیست و شما نیز به همه چیز آگاهی ندارید. با افزایش مطالعه در موضوعات مورد علاقه خود در ابتدا علم و دانش خود را بالا برده و سپس باعث ایجاد ایده و تفکر خلاق در ذهن خود می‌شوید. مطالعه و خواندن رمان باعث ترسیم و تخیل دنیای درون کتاب می‌شود که همانطور که در تعریف تفکر خلاق گفته شد سبب رشد خلاقیت شما می‌شود. به گفته برخی از بزرگان، مطالعه از جمله مهم‌ترین عوامل افزایش تفکر خلاق است.
راهکارهایی برای بهبود درک مطلب و انگیزش خواندن
ریسک کردن
یکی از مهم‌ترین راه‌های تفکر خلاق در دستیابی به موفقیت یادگیری و داشتن پشتکار بعد از هر شکست است. بدون تجربه شکست هرگز نخواهید توانست راه‌حل‌های جدید و خلاقانه ارائه دهید. بر اساس مطالعات، افراد خلاق نه تنها از شکست خوردن نمی‌ترسند بلکه از آن به عنوان تجربه‌ای برای موفقیت یاد می‌کنند. توانایی پذیرفتن شکست و تبدیل آن به موفقیت یکی از بهترین ویژگی‌های هر انسان خلاق است.
یادداشت برداری
یادداشت برداری از هر موضوعی که ممکن است به هر دلیلی در گذر زمان آن را فراموش کنیم، ابتدا باعث افزایش حافظه و سپس باعث جاری شدن ایده‌ها و افکار خلاقانه به ذهن شما می‌شود. یادداشت برداری را مانند مسواک زدن از کارهای واجب روزمره خود قرار دهید.
بالا بردن اعتماد به نفس
در مبحث تعریف تفکر خلاق باید به این موضوع اشاره شود که داشتن اعتماد به نفس یکی از ارکان اصلی رسیدن به خلاقیت است. افرادی که از اعتماد به نفس بالایی برخوردار هستند پس از هر شکستی امید خود را از دست نداده و با نیرویی بیش از قبل به دنبال راهی برای ایجاد ایده‌ها و خلاقیت‌های خود در زمینه‌های مختلف هستند. یکی از خصوصیت‌های افراد دارای اعتماد به نفس کنجکاوی است که باعث می‌شود برای حل مسائل خود به دنبال ایده باشند.
ورزش
عملکرد ورزش در ذهن شما اینگونه آغاز می‌شود که استرس و اضطراب از شما دور شده و همین امر باعث افزایش تمرکز و در نتیجه افزایش فرآیند تفکر فعال می‌شود. علاوه بر این ورزش به افزایش سلامت جسمانی و روحی شما نیز کمک می‌کند.
دوری از یکنواختی و روزمرگی
یکنواختی و روزمرگی باعث افت ذهن انسان در زمینه ایده‌پردازی و همچنین مانع از رسیدن به راه‌های خلاقانه می‌شود. برای دوری از یکنواختی، هرچند وقت یکبار برنامه روزانه خود را تغییر دهید، وسایل و چیدمان منزل خود را تغییر دهید. هرچند تغییراتی که ایجاد می‌کنید کوچک باشد، اما باعث ایجاد نگرش و دیدگاه‌های جدید در ذهنتان می‌شود.
معاشرت با افراد خلاق
ارتباط و معاشرت با افرادی که تفکر خلاق دارند باعث می‌شود که از تجربیات آن‌ها به خوبی استفاده کنید. عمر انسان به اندازه‌ای نیست که بتواند در همه مسائل کسب تجربه کند، بنابراین استفاده از تجربیات دیگران بهترین روش برای افزایش آگاهی انسان‌ها و خلق ایده است.
بالا بردن ارتباط اجتماعی
ارتباط و آشنایی با افراد مختلف دیدگاه جدیدی را از پیرامون اطراف برای شما آشکار می‌کند. بالا بردن ارتباط اجتماعی باعث می‌شود با طرز تفکرهای مختلف و شیوه زندگی افراد آشنا شده و به شما در داشتن تفکر خلاقانه کمک کند. ارتباط برقرار کردن با افراد خلاق و گسترش دایره ارتباطات خود با این افراد را افزایش داده و مطمئن باشید که در مدت زمان کوتاهی منجر به یادگیری چیزهای جدید و همچنین تقویت مهارت خلاقیت شما می‌شود.
لطفاً این مطلب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و تجربیات خود را در قسمت نظرات برای ما بنویسید. همچنین می توانید درباره خلاقیت در کودکان نیز مطالعه کنید.
